شیطان در لغت از شطن به معنای دور شده است.

. شیطان در لغت از شطن به معنای دور شده است.

اخبار داغ

دسته بندی

آرشیو مطالب

درباره سایت

فــــــــریاد حــق

نویسندگان

آخرین ارسال های انجمن

عنوان	پاسخ	بازدید	توسط
فراتر از کارایی: کفشور خطی، امضای مدرن در دکوراسیون شما	0	16	iman2204
راه‌اندازی پیج کاری در اینستاگرام: گامی به سوی موفقیت	1	97	amir
ورق سیاه چه مشخصاتی دارد؟	1	153	lesarat
عکاسی تبلیغاتی با گوشی موبایل!	0	87	spiralteam
اختلال پردازش شنیداری در کودکان	0	96	niltavanbakhshi
از خطرات واریس در بارداری آگاه باشید!	0	137	maghdasi
دلایل و درمان بی خوابی در سالمندان	1	261	parsayanursinghome

12 3 4 5 6 7 8 9...226 227 »

شیطان در لغت از شطن به معنای دور شده است.

چهارشنبه 30 بهمن 1392 بازدید : 705 بار نویسنده : LESARAT نظرات : 0 تا

پرسش

شیطان در لغت از شطن به معنای دور شده است. رجیم به معنای رانده شده، وقتی کنار هم ذکر می‌شوند به نوعی مترادف محسوب نمی‌شوند؟

پاسخ اجمالی

این‌که دو لفظ، دارای معانی نزدیک به هم بوده و به عنوان صفت در کنار هم قرار گیرند، هیچ خللی در فصاحت کلام ایجاد نخواهد کرد. بلکه با آمدن یک وصف توضیحی، معنای آن تأکید نیز خواهد شد. با این‌حال برای فهم دقیق معنا، با نگاه تخصصی‌تر به توضیح معنای این دو کلمه می‌پردازیم.

ادامه مطلب...

در مورد لفظ شیطان و ریشه لغوی آن دو قول در بین اندیشمندان لغت مطرح است. برخی آن‌را از ریشه «شطن»، به معنای دور شدن دانسته‌اند؛ یعنی شیطان بر وزن فیعال به معنای «دور شده از رحمت حق» است. در این فرض شیطان و شاطن در یک معنا بوده و افعال «شیطن و تشیطن» به معنای «مانند شیطان شد» از همین ریشه به دست آمده‌اند.[1] از این‌رو به هر موجود سرکش از انس و جن و حیوان نیز، شیطان اطلاق می‌شود.[2]
در مقابل برخی دیگر آن‌را از ریشه «شیط» یعنی «از خشم سوخت» دانسته و گفته‏اند حرف (ن) در شیطان حرف اصلی نیست. در این‌صورت شیطان بر وزن فعلان بوده و مقصود کسی است که از خشم و حسادت سوخت و از سجده به آدم بازماند و خوددارى کرد.[3]
اکثر کتاب‌های لغت قول دوم را تنها به عنوان یک دیدگاه عنوان کرده و در ذیل «شطن» به بررسی این کلمه پرداخته‌اند. چنانچه برخی از اندیشمندان لغت مانند ازهری به صراحت قول اول را بهتر دانسته‌اند.[4]
در مورد کلمه رجیم باید گفت که از ریشه «رجم» است. در معنای حقیقی خود به معنای پرتاب با سنگ (سنگسار) است، ولی در معانی مجازی متعددی؛ مانند دور شدن، لعن و غیره نیز به کار می‌رود. رجیم نیز به معنای مرجوم بوده و به معنای کسی است که رجم شده است.[5]
اما در مورد این‌که چرا برای شیطان، صفت رجیم آورده شده است، با توجه به معانی حقیقی و مجازی «رجم»، اقوال مختلفی مطرح است:

مقصود «مرجوم بالکواکب» باشد، یعنی شیطانی که با شهاب‌ها سنگباران شده است.[6]
مقصود «مرجوم باللعنة» باشد، یعنی شیطانی که با لعن خدا طرد و دور شده است.[7]

اگرچه این دو معنا قابل جمع هستند؛ ولی با وجود معنای دوم و ترادف نسبی دو کلمه رجیم و شیطان، همچنان فرق ظریفی را نیز در خود جای داده‌اند. در حقیقت شیطان به معنای اسم فاعل است؛ یعنی شیطان با آگاهی و اختیار و به واسطه همان تکبر و غرورش، از رحمت خداوند دور شد؛ ولی رجیم به معنای اسم مفعول است، یعنی شیطان به خاطر رفتارش مورد لعن خداوند قرار گرفت و حضرت حق او را از رحمت خود دور نمود.

[1]. صاحب، اسماعیل بن عباد، المحیط فی اللغة، ج7، ص293، بیروت، عالم الکتب، 1414ق.

[2]. ابن فارس، احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغه، ج3، ص184، مکتب الاعلام الاسلامی، قم، 1404ق؛ جوهرى، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج5، ص2144، دار العلم للملایین، بیروت، 1376ق.

[3]. [شیطان] گفت: «من از او بهترم؛ مرا از آتش آفریده‏اى و او را از گِل آفریده‏اى.» سوره ص، 76؛ که نمونه واضح حمیت و غضب شیطان است. چنانچه علی(ع) فرمودند: «در آن وقت به فرشتگان گفت: «بر آدم سجده کنید. همگان سجده کردند جز ابلیس» که غرور و تکبّر او را گرفت، و بدبختى بر او چیره شد، و به آفریده شدنش از آتش احساس عزّت و برترى کرد، و به وجود آمده از خاک خشکیده را پست و بى‏مقدار شمرد.»؛ شریف الرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، ترجمه انصاریان، ص4، قم، دار العرفان، 1388ش.

[4]. ازهرى، محمد بن احمد، تهذیب اللغة، ج11، ص214، بیروت، 1421ق؛ البته برخی قرائت «الشیاطون» در آیه «وَ ما تَنَزَّلَتْ بِهِ‏ الشَّیاطِینُ‏» (شعراء، 210)، دلیلی بر قول دوم دانسته‌اند، ولی در حقیقت ثعلب آن قرائت غلط دانسته و باقی اندیشمندان لغت نیز به آن اعتنایی نکرده اند. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج13، ص238، بیروت، بی‌تا.

[5]. تهذیب اللغة، ج‏11، ص49؛ «اصله الرمی بالحجارة».

[6]. چنانچه آیه 5 سوره ملک به آن اشاره دارد: «وَ لَقَدْ زَیَّنَّا السَّماءَ الدُّنْیا بِمَصابیحَ وَ جَعَلْناها رُجُوماً لِلشَّیاطین»؛ همانا ما آسمان دنیا را با چراغ‏هایى آراستیم و آنها را تیرهایى براى راندن شیطان‏ها قرار دادیم.

[7]. «[خدا] گفت: از آن [جایگاه‏] بیرون رو که بى‏تردید تو رانده شده‏اى؛ و تا روز جزا لعنت من بر تو باد»؛ ص، 77و 78؛ ر. ک: لسان العرب، ج‏12، ص227.

مطالب مرتبط

ولایت تکوینی و ولایت تشریعی یعنی چه؟ آیا امام زمان علیه السلام، بر تمامی مخلوقات ولایت دارند و امام همگان هستند و توانایی دستور فراتر از درک

اگر خدا را حذف کنیم چه اتفاقی خواهد افتاد...؟!!!

وقتی خدا به دعای ما توجه نمیکنه، چه فایده ای داره او را صدا بزنیم؟

خدا کیست و چه دلایلی می‌توان برای اثبات خدا آورد؟

چرا انسان نمی‌تواند نعمت حیات را از خود سلب کند؟

روایتی درس‌آموز از نحوه رفتار امام عسکری علیه‌السلام در قبال دشمنان

ولادت امام حسن عسکری علیه السلام مبارک...

راهکاری برای نشاط معنوی...

آیا مذهب شیعه، مذهبی غمبار و اندوهناک است ؟

چگونه عمر طولانی و جاودانی حضرت خضر(ع) ، با آیات قرآن درباره مرگ سازگاراست ؟

ارسال نظر برای این مطلب

اطلاعات کاربری

عضو شويد

فراموشی رمز عبور؟

عضویت سریع

خبرنامه

براي اطلاع از آپدیت شدن سایت در خبرنامه سایت عضو شويد تا جديدترين مطالب به ايميل شما ارسال شود

نظرسنجی

آیا عمل کرد ارشاد از نظر شما در مقابله با بدحجابی چگونه بود؟

لینک دوستان

آمار سایت

تعداد کل مطالب ارسالی : 3028
تعداد کل نظرات ارسالی : 994
تعداد کل کاربران : 10784
تعداد بازدید امروز از وبلاگ : 3,870
تعداد بازدید دیروز از وبلاگ : 614
تعداد بازدید این هفته از وبلاگ : 4,484
تعداد بازدید این ماه از وبلاگ : 8,342
تعداد بازدید این سال از وبلاگ : 103,818
تعداد بازدید کل از وبلاگ : 4,916,828
نمایش تاریخ امروز : سه شنبه 16 اردیبهشت 1404