آیا صحیح است که فرد گناهکاری در
میان قوم حضرت موسی(ع) بود و به خاطر حضور چنین فردی دعای باران حضرت موسی(ع)
مستجاب نشد؟
گزارشی
بیانگر آن است که حضرت موسی(ع) در زمان قحطی و خشکسالی، به
همراه بنی اسرائیل از خداوند درخواست باران نمودند. خداوند به موسی(ع) وحی نمود که
چون سخنچینی میان شما است، دعای تو و همراهانت را مستجاب نخواهم کرد! موسی(ع)
از خداوند خواست که آن فرد سخن‌چین را
معرفی کرده تا او را از میان جمعشان بیرون برانند. خدای متعال در پاسخ، فرمود: ای
موسی! من شما را از سخنچینی نهی
میکنم، چگونه خودم آن را انجام دهم؟! موسی(ع) این گفتوگویش با خدا را به اطلاع همراهانش رساند. اینجا بود
که همگی از گناهانشان توبه کرده و برکت الهی باران نازل شد.[1]
این
گزارش از نظر سند مرسل است، و از طرفی، با توجه به اینکه
خداوند مالک همه چیز است و سخنچینی در
مورد او معنای چندانی ندارد و گزارشهای
معتبر دیگری وجود دارد که خداوند، برخی رفتارهای مخفیانه افراد را به اطلاع
پیامبرانش میرسانده و یا دست کم تهدید کرده که امور
مخفی آنان را علنی خواهد کرد،[2] از لحاظ
محتوا نیز نمیتوان چنین موضوعی را پذیرفت که اگر خداوند،
آن فرد را به پیامبرش معرفی میکرد،
جسارتاً رفتار ناشایستی انجام داده بود! مگر آنکه با
فرض پذیرش روایت موجود در پرسش، آنرا چنین
توجیه کنیم که خداوند در شرایطی خاص، چنین سخنی را خطاب به موسی(ع) گفت که اکنون و
در مقامی که به دنبال نکوهش سخنچینی
هستم، به صورت نمادین از معرفی فرد گناهکار
خودداری میکنم.[3]
[1].
شهید ثانی، زین الدین بن علی، کشف
الریبة، ص 42 - 43، دار المرتضوی للنشر، چاپ سوم، 1390ق.
[2].
به عنوان نمونه، ر.ک: تحریم، آیه 3؛
توبه، 64.
[3].
ر. ک:
«سخن چینی»، 77509