فاطمه دختر عبداللّه بن ابراهیم , كه كنیه او به خاطر فرزند او داوود بن حسن بن على بن ابیطالب (ع) ام داوود معرفى شده , همان بانویى است , كه عمل مخصوص نیمه رجب منسوب به او مى باشد.
ام داوود, مــادر هـم شــیـر و رضایى امام صادق (ع ) است , و محدث بزرگوار على بن موسـى بن جـعـفـربـن طاووس حسنى حسینى معروف به سید بن طاووس و متوفاى 664 هجرى , نویسنده كتاب عظیم اقبال الاعمال ام داوود, را با كنیه ام خالد یاد كرده , او را از جده هاى صالح و مومن و شایسته خود دانسته , و در باب اعمال نیمه رجب خصوصیات و شرح اعمال ام داوود را آورده است .
داسـتـان اعـمـال نـیـمه رجب و دعاى معروف به ام داوود كه شیخ صدوق , شیخ طوسى , علامه مـجـلـسى , وسیدبن طاووس , آن را از نظر سند معتبر, واز نظر تاثیر براى رسیدن به حاجت , رفع گرفتارى ها, و برطرف شدن ظلم و ستم دیگران تجربه شده , شناخته اند بدین قرار است.
داستان ام داوود و اعمال ام داوود در نیمه ی رجب در ادامه مطلب...
داستان ام داوود
فـاطـمـه , مادر داوود پسر زاده امام حسن مجتبى (ع ) و مادر رضاعى امام صادق (ع ) روایت كرده است : منصور دوانیقى , لشكرى به مدینه فرستاد, و بامحمدبن عبداللّه بن حسن مثنى جنگید, او را و بـرادر او ابـراهـیـم را كـشـت , عـبـداللّه مـحـض , پـدر مـحمد و ابراهیم را با تعدادى از سادات حسنى دستگیر و اسیر كردند, و به بند و زنجیر كشیده بودند, و فرزند من داوود هم در میان آنان بود, كه او رااز مدینه به بغداد منتقل نمودند, و به سیاه چال زندان انداختند!.
حـادثه دستگیرى و زندانى بودن فرزندم , كه از او اطلاعى نداشتم , و گاهى هم خبر مرگ او را به مـن مى دادند, برایم بسیار تلخ و دردناك بود وروزگارم با اشك و آه و گریه و ناله مى گذشت , و حـتـى بـراى رفع مشكل خود, و اندوه جانكاهى كه با آن دست به گریبان بودم , از اشخاص صالح ومومن درخواست مى كردم , براى رفع ناراحتیم دعا كنند.
امـا از دعـاى آنـان هـم نتیجه اى نگرفتم , در حالى كه از فرزند اسیر و زندانیم , هر روز خبر تلخ و دردناكى دریافت مى داشتم , یك روز مى گفتند: او راكشته اند, روز دیگر خبر مى آوردند او را لاى دیـوار گـذاشـتـه انـد, و پیوسته برغم و ناراحتى فرساینده من افزوده مى شد, و مصیبت از دست دادن فرزند جوانم , مرا فرتوت و علیل ساخت , و دیگر از دیدن روى او قطع امید كردم !.
به هر حال , روز گار من با سختى و تلخى دردناكى دست به گریبان بود و شب و روزى نداشتم , و براى دیدار فرزندم , دنبال هرراه چـاره اى مى گشـتم , یـك روز با خبر شدم , امـام صادق (ع ) كه با فرزندم داوود از من شیر خورده بود, بیمار شده اسـت , بـه دیدن او شتافتم , از آن حضرت عیادت كردم , هنگامى كه مى خواستم از حـضورش مرخص شـوم , فـرمود: از داوود, خبر تازه اى ندارى ؟.
با شنیدن نام داوود داغ من تازه شد, اشكم سرازیر گردید, و یا آه درد آلودى , ناله سردادم : مولاى من ! فدایت شوم , داوود كجاست ؟ مدت زیادى است از او خبرى ندارم , فرزندم درعراق زندان است , و مـن از دورى او و سـرنـوشـت نـامعلوم او سخت در عذاب و ناراحتى گرفتارم , از شما كه برادر رضاعى اوهستى , تقاضا مى كنم , براى نجات و آزادى او دعا كنى .
بارى , امام صادق (ع ) با مشاهده وضع نگران كننده من , فرمود: چرا تاكنون از دعاى استفتاح غفلت كـرده اى ؟ مـگـر نـمى دانى كه بوسیله این دعا, درهاى آسمان گشوده مى شود؟ و فرشتگان الهى دعـاكـننده را مژده اجابت مى دهند, هیچ حاجتمند و دردمند و دعاكننده اى مایوس نمى شود, و خداوند هم پاداش خواننده این دعا را بهشت قرار داده ؟.
آرى , بـا شـنـیدن چنین مژده اى , كه با خواندن آن دعا دریافت داشتم , از حضرت سوال كردم : اى مولاى من ! واى فرزند خاندان پاك و معصوم , آن دعا چیست ؟ و آداب آن چگونه است ؟.
امـام صـادق (ع ) فرمود: اى مادر داوود ماه محترم رجب نزدیك است (ماههاى حرام , كه در قرآن كـریـم , بـه عـنوان ماههاى مقدس و محترم مطرح گردیده در بیان امام باقر(ع ) شوال , ذیقعده , ذیـحـجـه و ماه رجب , معرفى شده اند) و در این ماه مبارك دعا مستجاب مى گردد, همینكه ماه رجب رسید, سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم آن را, كه ایام بیض و شبانه روز نورانى نام دارد, روزه بگیر, نزدیك ظهر پانزدهم غسل كن , هشت ركعت نماز با ركوع و سجود دقیق و حساب شده انجام بده .
آن گاه حضرت دستور كامل اعمال و آداب دعاى مخصوص را به او تعلیم داد.
ام داوود, مى گوید: من دستور آن حضرت را در باره آن دعا و اعمال بطور دقیق یادداشت كردم , و مـحـضر او را ترك گفتم , تا اینكه ماه رجب فرارسـید, و دستـورهاى امام را طبق آنچه فرمـوده بـود, در هـمـان روزهـا عـمـلى كردم , شب شانزدهم از نیمه گذشته بود, پیغمبر(ص ) و جمعى ازفـرشـتـگـان و پیامبران و صالحانى را كه براى آنها دعا و رحمت فرستاده بودم , در خواب دیدم , رسول خدا(ص ) به من فرمود: اى ام داوود این جماعتى را كه مشاهده مى كنى , شفیعان تو هستند.
براى تو دعا كرده اند و مژده مى دهند كه , حاجت تو برآورده شده است , خداوند ترا مشمول رحمت خـود قـرار داده , مـحـفـوظ مـى دارد, فـرزنـد تـرا هـم حفظ مى كند, و او را سالم به آغوش تو بر مى گرداند.
آرى , خـواب خـوش و لـذت بخشى دیده بودم , پیامبر و اولیا الهى را درخواب ملاقات كردم , آنان بـمـن وعـده آزادى و آمدن فرزندم رادادند,همینكه سیاهى شب از پهنه زمین دامن جمع كرد, و طـلوع خورشید به چهره هستى نور طلائى پاشید, بخاطر وعده پیامبر و نور امیدى كه دردل غم زده ام روشـن گـردیـده بود, حال و حیات تازه اى یافته بودم , ساعتها پس از دیگرى بر روزگارم مى گذشت و همچنان نور امید وجودم را گرمترمى كرد, و از فاصله زمانى كه پیغمبر(ص ) به من مـژده آمدن فرزندم را داده بود, به اندازه ایكه یك سوارتیزرو بتواند از عراق به مدینه آید, گذشته بودكه ناگاه در خانه باز شد, و فرزندم به من وارد گردید!.
بـارى , داوود زنـدانـى و دور از وطـن به آغوشم بازگشت , و آن گاه كه از وضع روزگار و نحوه آزادى او جویا شدم , برایم توضیح داد: مادر! من درزندان بغداد بودم , دست و پایم را به بند كشیده بودند, در فشار بندهاى آهنین و زندان تنگ و تاریك , روزگار تلخ و دردناكى داشتم , اما همینكه نیمه رجب گذشت , شب شانزدهم در خواب دیدم , بلندیها و ناهمواریهاى زمین برایم هموار شده , و تـرا كـه روى قـطعه حصیرى نشسته بودى و نمازمى خواندى و برایم دعا مى كردى و اطراف ترا چند نفر گرفته و با دست و سر بسوى آسمان , در حال تسبیح و ذكر خدا بودند, مى توانم ببینم .
به هر حال , من آن صحنه را در خواب دیدم , و آن شخصیت نورانى را هم كه فهمیدم جد ما رسول خـداسـت مـشـاهده كردم , و به من هم فرمود: اى پسر پیرزن صالح ! ناراحت نباش , خداوند دعاى مادرت را در حق تو مستجاب گردانیده است .
هـمـینكه از خواب بیدار شدم , ماموران منصور دوانیقى به زندان آمدند, سراغ مرا گرفتند, همان شبانه مرا نزد او بردند.
او دستور داد غل و زنجیر را از دست و گردنم باز كردند, مبلغ ده هزار دینار به من داد, مهربانى و شفقت كرد, ماموران او همان شبانه مرا به شترى سوار كردند, و به مدینه رسانیدند!.
فـاطـمـه , یعنى ام داوود مى گوید: آن گاه داوود را نزد امام صادق (ع ) بردم , و آن حضرت براى فرزندم توضیح داد: علت آزادى تو از زندان این بود كه ,منصور دوانیقى , على (ع ) را در خواب دیده بـود, و آن حـضرت فرموده بود: اگر فرزند مرا آزاد نكنى , ترا در آتش خواهم انداخت , منصور هم درحالى كه لهیب آتش را نزد خود مشاهده مى كرد, ناچار به آزادى تو اقدام كرد!.
بعد از آزادى فرزند, ام داوود مى گوید: از امام صادق (ع ) سوال كردم : اى مولاى من ! آیا این دعا را در غیر ماه رجب هم مى توان خواند؟ آن حضرت فرمود: اگر روز عرفه با جمعه هماهنگ شود, این دعا را مى توان خواند, وهركس هم به این دعا اقدام كند, پس از پایان , خداوند او را مشمول غفران و آمرزش خود قرار مى دهد.
ایـن بـود سـرگـذشـت فاطمه دختر عبداللّه , معروف به ام داوود, یا ام خالد, و حدیثى كه از امام صادق (ع ) روایت كرده , و نتیجه ایكه از دعا و آموزش آن حضرت بدست آورده بود.
هـم اكـنـون نـیز همه ساله , هزاران نفر از مومنین و طلاب جوان و عالمان دین در قم , در مسجد جـامع و مسجد امام حسن عسكرى (ع ) و در مسجدجمكران و در مسجد اعظم ,و نیز در شهرهای دیگر مانند تهران و......, مراسم اعمال ام داوود را برقرار مى كنند, و نتایج فراوان معنوى بدست مى آورند.اعمال ام داوود
اعمال ام داود كه از عمده اعمال روزپانزدهم رجب است و براى برآمدن حاجات و كشف كربات و دفع ظلم ظالمان مؤثر است و كیفیت آن بنا بر آنچه در مصباح شیخ است آن است كه چون خواهد این عمل را بجا آورد .روزه بگیرد روز سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم را پس در روز پانزدهم نزد زوال غسل كند و چون وقت زوال داخل شود نماز ظهر و عصر را بجا آورد در حالتى كه ركوع و سجودشان را نیكو كند و در موضع خلوتى باشد كه چیزى او را مشغول نسازد و انسانى با او تكلم ننماید
پس چون از نماز فارغ شود رو به قبله كند و بخواند حمد را صد مرتبه و سوره اخلاص وآیه الكرسی را ده مرتبه و بعد از اینها بخواند سوره انعام و بنی إسرائیل كهف و لقمان و یس و صافات و حم سجده و حمعسق و حم دخان و فتحو واقعه و ملك و ن وإذا السماء انشقت و ما بعدش را تا آخر قرآن.