از امام صادق
عليهالسلام سؤال شد كه: «لم صارت المغرب ثلاث ركعات و اربعا بعدها ليس
فيها تقصير فى حضر و لا سفر؟»
چرا نماز مغرب سه ركعت است و
نافلهاش چهار ركعت كه در سفر و حضر تقصير در آن نيست؟ (1)
آن حضرت فرمود: «ان اللَّه عز و جل انزل
على نبيه صلى اللَّه عليه و آله و سلم لكل صلاة
ركعتين فى الحضر فاضاف اليها رسولاللَّه صلى
اللَّه عليه و آله و سلم لكل صلاه ركعتين فى الحضر
و قصر فيها فى السفر الا المغرب و الغداه فلما صلى
المغرب بلغه مولد فاطمه عليهمالسلام فاضاف اليها
ركعه شكراللَّه عز و جل فلما ان ولد الحسن
عليهالسلام اضاف اليها ركعتين شكر اللَّه عز و جل
فلما ان ولد الحسين عليهالسلام اضاف اليها ركعتين
شكر اللَّه عز و جل فقال للذكر مثل حظ الانثيين
فتركها على حالها فى الحضر والسفر.» (2)
خداوند تبارك و تعالى همهى نمازها را بر پيامبر صلى اللَّه
عليه و آله و سلم به صورت دو ركعتى نازل كرد. رسول خدا صلى اللَّه
عليه و آله و سلم (به امر پروردگار) به همهى نمازها به جز نماز
مغرب و نماز صبح دو ركعت اضافه نمودند؛ كه در حضر به صورت تمام و
در سفر به طور قصر خوانده شوند.
هنگامى كه رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله و سلم مشغول
برپائى نماز مغرب بود. فاطمه عليهاالسلام به دنيا آمد رسول خدا صلى
اللَّه عليه و آله و سلم به شكرانهى اين نعمت (و به امر پروردگار)
يك ركعت به نماز مغرب اضافه فرمودند. پس چون حسن عليهالسلام به
دنيا آمد، دو ركعت ديگر (به عنوان نافله) به آن سه ركعت اضافه
نمودند و زمانى كه حسين عليهالسلام به دنيا آمد، به نافلهى مغرب
دو ركعت ديگر اضافه فرموده و آن را شكرانه تولد آن حضرت قرار
دادند.
1- نماز مسافر را كه از چهار ركعت به دو ركعت شكسته مىشود
نماز قصر گفته و اين عمل را تقصير گويند.
2- من لا يحضر الفقيه، ج
1، ص 454. تهذيب، ج 2، ص 113. وسائل الشيعه، ج 4، ص 88. عللالشرايع، ص
324.