به نیازمندان کمک کنیم یا به زیارت برویم؟
امام صادق علیه السلام
فرمود: حج دو نوع است: حج براى خدا و حج براى مردم؛ هركه براى خدا حج كند، پاداش
او بهشت است و هركه براى مردم حج رود، در قیامت پاداش خود را باید از مردم بگیرد.
(وسائل الشیعه، ج 8، ص 76(
...................................................
قصد
قربت در حج
پیامبر اكرم صلى الله
علیه و آله در آخرین سفر حج خود، در آخرین سال عمر مباركش، در حالى كه در خانه
كعبه را گرفته و رو به مردم نموده بود، درباره اهداف حجاج چنین فرمودند: زمانى مىرسد
كه ثروتمندان امتم براى تفریح، به حج مىروند و مردم عادى براى كسب و براى تجارت
به حج مىروند و فقرایشان براى خودنمایى و كسب عنوان و اعتبار، به حج مىروند.
روزى
كه رسول خدا صلى الله علیه و آله این خبر را همرا به اخبار تلخ دیگرى بیان فرمود،
نزدیكترین افراد در آن جمعیت انبوه، سلمان فارسى بود كه همچنان از شنیدن این
اخبار تعجب مىكرد، ولى هر جملهاى كه سبب تعجب سلمان مىشد، پیامبر اكرم صلى الله
علیه و آله مىفرمود: سوگند به خدایى كه جانم در دست اوست، این حوادث در آینده
واقع خواهد شد. (تفسیر المیزان، ج 5، ص 434)
امام
صادق علیه السلام فرمود: حج دو نوع است: حج براى خدا و حج براى مردم؛ هركه براى
خدا حج كند، پاداش او بهشت است و هركه براى مردم حج رود، در قیامت پاداش خود را
باید از مردم بگیرد. (وسائل الشیعه، ج 8، ص 76(
امام
سجاد علیه السلام مىفرماید: كسى كه در حج، هدفى جز خدا نداشته باشد و در فكر
دیدن و شنیدن و ستایش مردم نباشد، حتماً خدا او را مىبخشد (وافى، ج 2، ص 47(
بنابراین،
باید سعى كنیم در نیتمان، جز انجام وظیفه الهى، قصد دیگرى نداشته باشیم وگرنه، هم
عمل ما باطل مىشود و هم گناه كردهایم و علامت اخلاص این است كه از مردم انتظار
ستایش، نداشته باشیم.
و
در این قسمت چند استفتاء در مورد حج:
سوال: آیا پولى كه براى
ثبت نام سفر حج پرداخت شده و سال خمسى بر آن گذشته و هنوز قرعه به نام او اصابت
نكرده، مشمول خمس مى باشد؟
جواب:
خیر، خمس ندارد.
آیة
الله بهجت(ره(
سۆال
:اگر مكلف فراموش كرد كه براى حج تمتع مُحرم شود و یا به حكم وجوب آن جاهل بود و
تنها پس از وقوف در عرفات یا مزدلفه، متوجه خطاى خود گشت، در این حال تكلیفش چیست؟
جواب
:اگر در عرفات یادش آمد كه مُحرم نشده است و یا حكم مسأله را دانست و توانست به
مكه بازگردد و از آن جا مُحرم شود، واجب است كه چنین كند و اگر به دلیل تنگى وقت
یا عذرى دیگر نتوانست به مكه بازگردد، از همان جا كه هست مُحرم شود و حجش صحیح
است. همچنین اگر هنگام وقوف در مزدلفه به یاد آورد و یا حكم مسأله را دانست، از
همان جا مُحرم شود، گرچه بتواند به مكه بازگردد و از آن جا مُحرم شود.
آیة
الله سیستانی(دام ظله(
سۆال:
به نظر شما ثواب كدام یك از موارد زیر بیشتر است؟ الف) كمك به نیازمندان و عمران
آبادى محل ب) برای چندمین بار به سفرهاى زیارتى رفتن
جواب
: سفر عمره و حج و زیارت ائمه خصوصاً امام حسین (علیه السلام) و امام رضا (علیه
السلام) ثواب بیشترى دارد مگر اینكه جان كسى در خطر باشد از نظر گرسنگى و غیر آن
كه در آن صورت باید او را نجات داد .
منابع:
تبیان
پایگاه
اطلاع رسانی مراجع عظام: بهجت(ره)، سیستانی(دام ظله)، گرامی(دام ظله(
کتاب
حج ـ محسن قرائتی