زخم بستر یا زخم فشاری (Pressure ulcer)، یک نوع زخم است که در نتیجه فشار مستمر یا تکرار شونده بر ناحیه‌ای از پوست و بافت زیرین آن ایجاد می‌شود. این نوع زخم به خصوص در افراد سالمند و کسانی که به صورت طولانی بستری هستند، شایع است. برخی از نشانه‌های زخم بستر در سالمندان عبارتند از:

1. تغییر رنگ پوست: معمولاً زخم بستر باعث تغییر رنگ پوست در ناحیه‌ی آسیب دیده می‌شود. پوست ممکن است قرمز، بنفش یا خاکستری به نظر برسد.


2. درد: سالمندان ممکن است در منطقه زخم درد و تورم داشته باشند. این درد ممکن است به خصوص هنگام لمس زخم یا تغییر موقعیت بدن بیشتر شود.


3. آسیب پوستی: پوست در ناحیه زخم ممکن است در ابتدا تاول و نشانه‌هایی از خشکی، ترشح یا خارش داشته باشد.



4. تغییر در درجه زخم: زخم بستر معمولاً درجه‌بندی شده است. درجه ۱ نشانه‌ای از آسیب نیست، اما درجه‌های بالاتر (درجه ۲، ۳ و ۴) نشان‌دهنده‌ی آسیب عمیق‌تری است.


زخم بستر در کدام قسمت‌های بدن ایجاد می‌شود؟

زخم بستر معمولاً در ناحیه‌هایی از بدن که فشار زیادی متحمل می‌شوند، مانند قسمت‌های پشت، مفصل‌ها، پاها و تاندون‌ها شکل می‌گیرد.

در صورت مشاهده هر یک از این نشانه‌ها، بهتر است به پزشک یا مراقبت‌کننده سالمند مراجعه کنید تا ارزیابی و درمان لازم انجام شود. ضمناً، اهمیت تغییر موقعیت بدن و استفاده از تجهیزات محافظ برای کاهش فشار بر نقاط حساس نیز باید در نظر گرفته شود.

درمان قطعی زخم بستر در سالمندان

درمان قطعی زخم بستر در سالمندان بستگی به شدت و عمق زخم، وضعیت عمومی بیمار، و منطقه آسیب دیده دارد. در ادامه، چند روش درمانی که در ترکیب با یکدیگر ممکن است استفاده شوند، آورده شده است:
1. فشار روی ناحیه آسیب دیده را کاهش دهید. این می‌تواند از طریق تغییر موقعیت بدن، استفاده از بسترهای خاص فشار کم (مانند تشک های طبی مواج) و استفاده از وسایل حفاظتی (مانند بالشتک‌های فشار کم) صورت گیرد.
2. مراقبت از پوست: حفاظت و مراقبت از پوست آسیب دیده بسیار مهم است. این شامل تمیز کردن بخش آسیب دیده پوست، استفاده از مواد ضد عفونی کننده، استفاده از لوسیون‌ها و فوم‌های مرطوب کننده پوست، و استفاده از کاورهای مخصوص پوست است.
3. تغذیه مناسب: تغذیه صحیح و مناسب می‌تواند فرآیند بهبود زخم را تسریع کند. مصرف غذاهای حاوی پروتئین، ویتامین C و روی، و مصرف مایعات کافی از موارد توصیه شده است.
4. درمان دارویی: در برخی موارد، استفاده از داروها ممکن است لازم باشد. این شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت وجود عفونت، مصرف مسکن‌ها برای کاهش درد، و استفاده از داروهای ترمیم کننده بافت می‌شود.
5. درمان جراحی: در موارد شدید زخم بستر و عدم پاسخ به درمان‌های معمولی، ممکن است نیاز به درمان جراحی باشد. این شامل تمیز کردن و برداشتن بافت مرده، پوشاندن زخم با پوستهای سالم (پوشش زخم) و یا استفاده از روش‌های پیوند پوست با پوست سالم یا پیوند بافت است. مهم است که درمان زخم بستر در سالمندان توسط تیم درمانی متخصص و تحت نظارت پزشک انجام شود. همچنین، پیگیری مرتب و مراقبت مستمر پوست و نظافت زخم نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

مقاله مفید: زخم بستر در سالمندان
بهترین خانه سالمندان تهران: پارسایان درمان قطعی زخم بستر در سالمنداندرمان قطعی زخم بستر در سالمندان